Σαν ανάλυση ψηφιακής εικόνας που προβάλλεται στην οθόνη ενός υπολογιστή ορίζεται ο αριθμός των pixels που περιέχονται στο διάστημα μιας ίντσας και συμβολίζεται σαν ppi (pixels per inch). Όταν αναφερόμαστε σε εκτυπωτές τότε η ανάλυση συμβολίζεται σαν dpi (dots per inch) γιατί απλά το μικρότερο στοιχειώδες τμήμα μιας ψηφιακής εικόνας που τυπώνει ένας εκτυπωτής είναι μια κουκίδα μελανής – dot.
Στην πράξη είτε αναφερόμαστε σε οθόνη είτε σε εκτυπωτή εκφράζουμε την ανάλυση σε dpi ξέροντας ότι οι οθόνες προβάλλουν pixels και οι εκτυπωτές τυπώνουν dots. Τον συγκεκριμένο τυπης συμβιβασμό εξ’ άλλου έχουν ασπαστεί σχεδόν όλοι οι επαγγελματίες της εικόνας και αρκετές εταιρείες κατασκευής λογισμικού επεξεργασίας εικόνας.
Αν και αναφερόμαστε παντού σε dpi θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι αυτό δεν σημαίνει ότι μια εικόνα ψηφιοποιημένη στα 300 dpi θα πρέπει να τυπωθεί στα 300 dpi. Η σχέση αυτή θα εξηγηθεί αργότερα.
Επίσης να αναφέρουμε ότι οι ανάλυση αναφέρεται και στις δύο διαστάσεις των ψηφιακών εικόνων οριζόντια και κάθετη αλλά είναι πάντα ίδια οπότε δεν χρειάζεται να την αναφέρουμε ξεχωριστά.
Για να γνωρίζουμε την ποιότητα μιας εικόνας εκτός από τα dpi είναι απαραίτητο να ξέρουμε και το φυσικό της μέγεθος. Για λόγους ευκολίας στα παρακάτω παραδείγματα θα αναφερόμαστε σε inches. Έστω ότι έχουμε δύο εικόνες η μία με διατάσεις 3" x 5" και μια 9" x 15" σκαναρισμένες και οι δύο στα 300dpi. Αυτό σημαίνει ότι έχουν την ίδια λεπτομέρεια (τον ίδιο αριθμό pixels); Φυσικά όχι, ας δούμε όμως τι συμβαίνει.
Η πρώτη εικόνα έχει οριζόντια διάσταση 3" x 300dpi=900pixel και κάθετη διάσταση 5" x 300dpi=1500pixel, δηλαδή η ανάλυση της είναι 900 x 1500= 1.350.000 pixels.
Η δεύτερη εικόνα έχει οριζόντια διάσταση 9" x 300dpi=2700pixel και κάθετη διάσταση 15" x 300dpi=4500pixel, δηλαδή η ανάλυση της είναι 3000 x 4500= 121.500.000 pixels. Η πληροφορία στη δεύτερη εικόνα μας είναι 9 φορές μεγαλύτερη. Μην βιασθείτε όμως να συμπεράνετε ότι αν εκτυπώσουμε και τις δύο στο ίδιο εκτυπωτικό μέσο στα φυσικά τους μεγέθη η δεύτερη θα είναι καλύτερη. Και οι δύο θα έχουν ταυτόσημη ποιότητα. Η διαφορά θα γίνει αντιληπτή μόνο στη περίπτωση που θα μεγεθύναμε την πρώτη εικόνα στο μέγεθος της δεύτερης. Σε αυτή την περίπτωση όμως αυτό που θα κάναμε θα ήταν να μειώσουμε τα dpi. Ας το εξηγήσουμε αυτό. Παίρνουμε την εικόνα που έχει μέγεθος 3" x 5" ή 900 x 1500 pixels και θέλουμε να την κάνουμε 9" x 15" δηλαδή στο νέο φυσικό μέγεθος θα αντιστοιχούν 900 x 1500 pixels και η οριζόντια ανάλυση θα είναι 900 pixels /9" = 100 dpi το ίδιο βέβαιο προκύπτει και με την κάθετη ανάλυση 1500 pixels /15" = 100 dpi.
Το συμπέρασμα είναι ότι οι ψηφιακές φωτογραφίες μας είναι απόλυτα συνδεδεμένες με δύο παραμέτρους το μέγεθος και τα dpi. Όταν δημιουργούμε ή επεξεργαζόμαστε φωτογραφίες το ιδανικό είναι να ξέρουμε το τελικό φυσικό τους μέγεθος (αυτό που θα εκτυπώσουμε) και το μέσο στο οποίο θα τις εκτυπώσουμε ή προβάλουμε. Οι απαιτήσεις των εκτυπωτικών μέσων διαφέρουν και θα αναφερθούμε σε αυτές σε ξεχωριστό κεφάλαιο.
Η εύλογη απορία που δημιουργείται είναι γιατί να μην προτιμάμε τις όσο το δυνατόν μεγαλύτερες αναλύσεις ώστε να είμαστε καλυμμένοι σε κάθε περίπτωση.
Η απάντηση βρίσκεται στη μεγάλη αύξηση του μεγέθους των αρχείων των ψηφιακών μας εικόνων. Γιατί και ποιες οι συνέπειες θα εξετάσουμε στο επόμενο κεφάλαιο.
Οθόνες υπολογιστών και ανάλυση
Βλέποντας παραπάνω αναλύσεις 3000 x 4500 pixel ή και μεγαλύτερες ίσως να σκεφτεί ότι η οθόνη του είναι μόλις 1024x768 pixel και να αναρωτηθεί πως μπορεί να χωρέσει αυτή η εικόνα στην οθόνη του.
Οι εικόνες που προβάλλονται στην οθόνη σμικρύνονται όσο χρειάζεται για να μπορούμε να τις βλέπουμε ολόκληρες. Το πόσο της % σμίκρυνση της εικόνας προβάλλεται φαίνεται συνήθως σε κάποιο σημείο.
Με δεδομένο πως τα μόνιτορ απεικονίζουν pixel, τυχών έλεγχος για επεξεργασία των εικόνων μας πρέπει να γίνεται στο 100% τότε βλέπουμε pixel-to-pixel. Στις σμίκρυνσης τα pixel είναι υπολογισμένα δειγματοληπτικά (resampling) από το λογισμικό και είναι πιθανόν να μην αντιληφθούμε ατέλειες που θα είναι εμφανείς όταν τυπωθούν.
Τα 72 dpi είναι αρκετά για οθόνη σχεδόν όλοι το έχουμε ακούσει.
Όταν καθορίζουμε την ανάλυση της οθόνης του υπολογιστή μας επιλέγουμε τον αριθμό των pixel που θα εμφανίζονται στον οριζόντιο και κάθετο άξονα π.χ.
800x600 = 480.000 pixels. Δεν επιλέγουμε μέγεθος αλλά πόσα pixels θα εμφανίζονται σε πλήρη οθόνη. Οι συνηθέστερες επιλογές είναι:
800x600 = 480000 pixels
1024x768 = 884736 pixels
1152x864 = 995328 pixels
1280x1024 = 1310720 pixels
Σκεφθείτε ότι οι παραπάνω αναλύσεις οθόνης είναι εφικτές σε ένα μόνιτορ 17". Το ορατό οριζόντιο πλαίσιο σε αυτό είναι περίπου 12.7".Εφαρμόζοντας ότι μάθαμε παραπάνω θα βρούμε ότι η ανάλυση μιας εικόνας σε αυτό μπορεί να είναι από 63 – 100dpi. Αυτό που παραμένει σταθερό στις οθόνες των υπολογιστών είναι τα pixels και επομένως το ιδανικό είναι όταν δημιουργούμε εικόνες για οθόνες να γνωρίζουμε πόσα pixels θέλουμε να καταλαμβάνουν σε αυτή και όχι φυσικό μέγεθος. Τα 72 dpi απλά είναι ένας μέσος όρος για να έχουμε μια προσέγγιση και μόνο του φυσικού μεγέθους.
